Theo tổng cục Hải quan, trong tháng 6/2019 Việt Nam xuất khẩu 536.059 tấn gạo trị giá 280,122 triệu USD, giảm 28,1% về khối lượng và 26,7% về giá trị so với tháng 5/2018. Như vậy lượng gạo xuất khẩu được trong 6 tháng đầu năm 2019 là 3.341.386 tấn, giá trị 1.767.679 triệu USD.
Trong các nước nhập khẩu gạo của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2019, đứng đầu là Philippines (1,254 triệu tấn, 45%), kế đến là Malaysia (366.000 tấn, 13%), Trung Quốc (286.000 tấn, 10%). Những năm trước, Trung Quốc là nước nhập khẩu gạo hàng đầu của Việt Nam, năm 2017 Trung Quốc là nước nhập khẩu gạo hàng đầu của Việt Nam, năm 2017 Trung Quốc nhập đến 2,383 triệu tấn gạo, năm 2018 giảm còn 1,414 triệu. Trong 6 tháng đầu năm 2019 Trung Quốc chỉ nhập 286.000 tấn do 5 tháng đầu năm 2019 Trung Quốc xuất khẩu được 1,173 triệu tấn gạo và đạt 448 triệu USD, tăng 94% so với 603.000 tấn năm 2007.
Năm 2019 Philipines dự kiến nhập 2,6 triệu tấn gạo đến nay đã nhập của Việt Nam được 1,154 triệu tấn. Hiện nay Philippines đang chờ kết quả của vụ lúa mùa mưa để đưa ra các quyết định thu mua kế tiếp.
Trong chủng loại gạo xuất khẩu, xuất khẩu nhiều nhất là gạo chất lượng cao (1,573 triệu tấn, 44%, xuất qua Philipines, Cuba và Iraq), gạo thơm các loại (1,201 triệu tấn, 34%, qua Ghana, Trung Quốc và Singapore), nếp (244.000 tấn, 7%, chủ yếu xuất sang Trung Quốc), gạo hạt tròn Japonica (178.000 tấn, 5%, qua các nước Trung Đông và Trung Quốc), IR 50404 (89.000 tấn, 7% qua Philippines).
Xuất khẩu gạo trong thời gian tới của Việt Nam gặp khó khăn do các kho dự trữ gạo của các nước Châu Á đã đầy. Ở thị trường Châu Phi gặp cạnh tranh gạo giá rẽ của Trung Quốc bán gạo tồn kho với giá 190 USD/tấn.
Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 thế giới sau Ấn Độ, đã xuất khẩu được 4,2 triệu tấn trong 6 tháng đầu năm 2019, Hiệp hội xuất khẩu gạo Thái Lan đành hạ chỉ tieu từ xuất khẩu 11 triệu tấn gạo vào đầu năm xuống còn 9,5 triệu tấn.
Về chủng loại gạo xuất khẩu của Thái Lan, trong 5 tháng đầu năm 2019 Thái Lan xuất được 1,717 triệu tấn gạo trắng (48%) với giá 437 USD/tấn, 461.885 tấn gạo thơm (12%) với giá 1.186 USD/tấn, 417.926 tấn tấm (11%) với giá 461 USD/tấn, 1,098 triệu tấn gạo đồ (27%) với giá 395 USD/tấn và 29.301 gạo lức (1%) với giá 963 USD/tấn.
Campuchia xuất khẩu được 281.538 tấn gạo trong 6 tháng đầu năm 2019, trong đó có 237.097 tấn gạo thơm (84%) xuất khẩu qua các nước Châu Âu và Trung Quốc với giá 920 – 930 USD/tấn, 39.864 tấn gại hạt dài (14%) chủ yếu xuất qua Trung Quốc với giá 450 – 480 USD/tấn, 4.597 tấn gạo đồ xuất qua Malaysia với giá 410 – 420 USD/tấn.
Nguyễn Phước Tuyên