Kết quả điều tra, nghiên cứu đã xác định trữ lượng cá ngừ đại dương ở vùng biển nước ta khoảng 44.853 tấn, khả năng khai thác khoảng 17.000 tấn, tập trung chủ yếu ở vùng khơi thuộc các tỉnh miền Trung và ngư trường ngoài khơi tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Năm 2011 cả nước có 1.184 tàu câu cá ngừ đại dương trong đó Bình Định 518 tàu, Phú Yên 534 tàu, Khánh Hòa 132 tàu. Tổng sản lượng khai thác năm 2011 là 11.844 tấn nhưng chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm 2012, sản lượng khai thác đã tăng khá nhanh và đạt 11.703 tấn, bằng hơn 98% tổng sản lượng của năm 2011.
Theo Ông Phạm Ngọc Tuấn, Phó phòng Khai thác thuộc Cục KT – BVNLTS, sáu tháng đầu năm 2012, do xuất hiện nghề câu tay cá ngừ kết hợp ánh sáng hoạt động có hiệu quả cao nên số tàu làm nghề câu vàng truyền thống giảm, số nghề câu tay tăng. Ngư dân hiện chủ yếu trang bị tàu vỏ gỗ, các trang thiết bị phục vụ cho bảo quản sản phẩm chưa được chú trọng, không đảm bảo cách nhiệt và VSATTP nên chất lượng cá rất thấp, đặc biệt là cá ngừ câu tay.
Bên cạnh đó, hoạt động dịch vụ hậu cần ở cảng cá, bến cá, chưa được quản lý một cách quy củ. Chưa có những quy định cụ thể để kiểm tra, kiểm soát nên chưa phát huy được vai trò của hậu cần nghề cá, vốn cực kỳ quan trọng để phát triển nghề khai thác cá ngừ đại dương. Hiệp hội cá ngừ đại dương Việt Nam đã được thành lập nhưng còn khá yếu, chưa thực hiện rõ được tôn chỉ mực đích của mình là góp phần phát triển bền vừng nghề cá ngừ đại dương, bảo vệ sự quyền lợi của ngư dân, xây dựng sự đồng thuận để xây dựng thương hiệu cá ngừ Việt Nam.
Trong khuôn khổ hội nghị các đại biểu đã tích cực thảo luận và kiến nghị nhiều biện pháp tháo gỡ khó khăn cũng như định hướng phát triển cho ngành khai thác cá ngừ của Việt Nam. Cục KT-BVNLTS đã đề xuất dự án thí điểm đóng mới tàu câu cá ngừ hiện đạicho ngư dân 3 tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, đồng thời xây dựng đề án thí điểm về tổ chức khai thác, bảo quản, thu mua và chế biến cá ngừ theo chuỗi với mục tiêu tạo cú hích cho nghề câu cá ngừ đại dương theo hướng công nghiệp hiện đại.
Thứ trưởng Vũ Văn Tám đưa ra một số định hướng phát triển nghề khai thác, chế biến và tiêu thụ cá ngừ đại dương trong thời gian tới. Trong đó, tập trung tổ chức nghiên cứu khai thác và sử dụng hợp lý nguồn lợi thuỷ sản, đặc biệt là các đề tài, dự án nghiên cứu về nâng cao chất lượng cá ngừ đối với đội tàu câu cá ngừ của các doanh nghiệp và ngư dân; đồng thời xây dựng kế hoạch chuyển giao công nghệ khai thác, tiêu thụ và bảo quản cá ngừ cho ngư dân.
Trần Duy (vietfish.org)
