Cây Phát Tài, với cái tên mang đầy ý nghĩa tốt đẹp, từ lâu đã trở thành một trong những loại cây cảnh được ưa chuộng nhất tại Việt Nam. Không chỉ tô điểm cho không gian sống thêm xanh mát, cây phát tài còn được tin rằng mang lại may mắn, tài lộc và thịnh vượng cho gia chủ. Đặc biệt, với những người làm nông nghiệp, kinh doanh hay đơn giản là muốn cuộc sống thêm thuận lợi, việc sở hữu một chậu cây phát tài trong nhà hay nơi làm việc dường như là một điều hiển nhiên.
Tuy nhiên, để cây phát tài thực sự phát huy hết ý nghĩa phong thủy tốt đẹp và luôn xanh tốt, khỏe mạnh, không phải ai cũng nắm rõ kỹ thuật trồng và chăm sóc đúng cách. Bài viết này sẽ đi sâu vào mọi khía cạnh của cây phát tài, từ ý nghĩa, các loại phổ biến, cách trồng, chăm sóc cho đến giải đáp những thắc mắc thường gặp, giúp bạn tự tin hơn trong việc lựa chọn và chăm sóc loại cây mang tài lộc này.
Cây Phát Tài Là Gì? Khái Quát Chung
Khi nói đến “cây phát tài”, ở Việt Nam chúng ta thường nghĩ ngay đến các loại cây thuộc chi Dracaena, phổ biến nhất là cây Thiết Mộc Lan (Dracaena fragrans). Đây là những loại cây có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Phi. Chúng nổi bật với thân gỗ thẳng hoặc cong, lá dài, rộng, màu xanh bóng hoặc có sọc vàng/trắng.
Điểm đặc biệt khiến các loại cây này được gọi là “phát tài” chính là khả năng sinh trưởng mạnh mẽ và sức sống bền bỉ, ngay cả trong điều kiện thiếu sáng hoặc khô hạn nhẹ. Sự sinh trưởng xanh tốt của cây được ví như sự phát triển, sinh sôi của tài lộc, may mắn. Hoa của cây phát tài (Thiết Mộc Lan) thường nở vào ban đêm, có màu trắng hoặc kem và mùi thơm thoang thoảng, tuy không phổ biến nhưng khi cây nở hoa được coi là dấu hiệu cực kỳ may mắn.
Ý Nghĩa Phong Thủy Đặc Biệt Của Cây Phát Tài
Tên gọi “phát tài” đã nói lên tất cả về ý nghĩa phong thủy của loại cây này. Nó được xem là biểu tượng của sự may mắn, tài lộc và sự thăng tiến. Trồng cây phát tài trong nhà hay nơi làm việc được tin rằng sẽ giúp thu hút năng lượng tích cực, mang lại vượng khí và hỗ trợ con đường sự nghiệp, kinh doanh.
- Thu hút tài lộc: Năng lượng xanh tươi, vươn lên của cây được cho là giúp kích hoạt dòng chảy tài chính, mang lại tiền bạc và của cải.
- Thúc đẩy sự nghiệp: Cây có dáng đứng thẳng, vươn cao tượng trưng cho sự thăng tiến, phát triển trong công việc.
- Mang lại may mắn: Cây xanh tốt, khỏe mạnh được coi là dấu hiệu của sự thuận lợi, giúp xua đuổi những điều không may mắn.
- Cải thiện không khí: Ngoài ý nghĩa phong thủy, cây phát tài còn có khả năng thanh lọc không khí, loại bỏ một số chất độc hại, góp phần tạo ra môi trường sống trong lành, khỏe mạnh.
Số lượng cành hoặc khúc cây trong một chậu cây phát tài (đặc biệt là Phát Tài Khúc hay Búp Sen) cũng thường được gán với những ý nghĩa cụ thể theo phong thủy, ví dụ như:
- 2 khúc: Tình duyên, hạnh phúc.
- 3 khúc: Phúc, Lộc, Thọ.
- 5 khúc: Sức khỏe.
- 8 khúc: Phát tài.
- 9 khúc: Vĩnh cửu, trường thọ.
Tuy nhiên, ý nghĩa này mang tính tham khảo, điều quan trọng nhất vẫn là cây khỏe mạnh và đặt ở vị trí phù hợp.
Cây Phát Tài Có Mấy Loại Phổ Biến Nhất?
Thuật ngữ “cây phát tài” được sử dụng khá rộng rãi để chỉ nhiều loại cây khác nhau, chủ yếu vẫn là các loài thuộc chi Dracaena. Dưới đây là một số loại phổ biến thường được gọi là cây phát tài ở Việt Nam:
-
Cây Thiết Mộc Lan (Dracaena fragrans): Đây là loại phổ biến nhất. Đặc trưng là thân gỗ, lá dài bản to, có loại lá xanh hoàn toàn, có loại có sọc vàng hoặc trắng ở giữa (gọi là Phát Tài Sọc). Thiết Mộc Lan thường được trồng thành bụi hoặc các khúc gỗ đã được cắt ghép. Khi cây phát triển, lá non mọc ra từ đỉnh thân hoặc từ các mắt trên khúc gỗ.
Hinh anh cay phat tai thiet moc lan dang trong chau, la xanh tot
-
Cây Phát Tài Búp Sen (Dracaena sanderiana): Thường bị nhầm lẫn với tre/trúc. Đây là một loại Dracaena có thân thẳng, đốt rõ ràng, lá ngắn và mọc sát thân. Cây thường được cắt thành các khúc ngắn hoặc uốn thành nhiều hình dáng độc đáo như tháp, bím tóc… và trồng thủy sinh hoặc trong chậu đất nhỏ. Lá non mọc tập trung ở đỉnh, trông như búp sen. Đây cũng là loại được sử dụng phổ biến để ghép thành các “tháp phát tài” với nhiều tầng.
-
Cây Phát Tài Khúc (Lucky Bamboo): Thực chất cũng là Dracaena sanderiana, nhưng nhấn mạnh vào việc trồng bằng các khúc thân cây đã được xử lý và thường trồng thủy sinh. Tên gọi “Lucky Bamboo” (tre may mắn) rất phổ biến trên thế giới.
-
Cây Phát Tài Núi (Dracaena draco): Khác biệt hơn với thân gỗ lớn, sần sùi và tán lá xòe rộng, hình dáng mạnh mẽ. Cây phát tài núi thường được trồng làm cảnh quan ngoại thất hoặc cây bonsai có giá trị cao. Lá cây dài, cứng, màu xanh xám.
-
Cây Phát Tài Búp Măng: Một loại Dracaena có thân và lá trông hơi giống măng tre non khi còn nhỏ, lá màu xanh mướt, thường mọc thành bụi.
Mỗi loại cây phát tài có đặc điểm ngoại hình và cách chăm sóc hơi khác nhau, nhưng đều mang chung ý nghĩa về may mắn, tài lộc.
Trồng Cây Phát Tài Trong Nhà Hay Trước Nhà Có Tốt Không?
Việc lựa chọn vị trí trồng cây phát tài (trong nhà hay trước nhà) phụ thuộc vào loại cây, kích thước, điều kiện ánh sáng và ý định phong thủy của gia chủ. Nhìn chung, cả hai vị trí đều có thể mang lại những lợi ích nhất định:
Trồng Cây Phát Tài Trong Nhà
- Ưu điểm:
- Phong thủy: Dễ dàng đặt ở các vị trí quan trọng như phòng khách (gần cửa ra vào, góc tài lộc), văn phòng làm việc, khu vực lễ tân. Các vị trí này được cho là giúp thu hút vượng khí vào nhà, hỗ trợ công việc và tài chính.
- Thẩm mỹ: Làm đẹp không gian nội thất, tạo cảm giác xanh mát, thư giãn.
- Chăm sóc: Dễ dàng kiểm soát điều kiện môi trường (ánh sáng, nhiệt độ, nước), ít bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh từ bên ngoài.
- Lọc không khí: Nhiều loại cây phát tài có khả năng loại bỏ các chất độc hại như formaldehyde, benzene khỏi không khí trong nhà.
- Lưu ý: Cần chọn loại cây có kích thước phù hợp với không gian. Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng gián tiếp (gần cửa sổ có rèm che hoặc nơi có ánh sáng khuếch tán). Tránh đặt cây ở nơi quá tối, ẩm thấp hoặc nơi có luồng gió lạnh trực tiếp từ điều hòa. Về phong thủy, tránh đặt trong phòng ngủ (nếu cây quá lớn), nhà vệ sinh hoặc dưới gầm cầu thang.
Trồng Cây Phát Tài Trước Nhà
- Ưu điểm:
- Phong thủy: Đặt cây phát tài lớn trước cửa nhà được coi là cổng chào đón tài lộc, giúp tích tụ năng lượng tích cực trước khi vào nhà.
- Tạo điểm nhấn: Những cây phát tài núi hoặc Thiết Mộc Lan lâu năm có thể tạo nên cảnh quan ấn tượng cho mặt tiền ngôi nhà.
- Không gian: Phù hợp với những cây phát tài có kích thước lớn, cần nhiều không gian để phát triển.
- Lưu ý: Cần chọn loại cây phát tài phù hợp với điều kiện khí hậu và ánh sáng ngoài trời (ví dụ: Thiết Mộc Lan, Phát Tài Núi có thể trồng ngoài trời nếu được che chắn khỏi nắng gắt buổi trưa). Vị trí đặt cây cần tránh ánh nắng trực tiếp gay gắt cả ngày, tốt nhất là nơi có nắng sáng hoặc nắng chiều dịu. Cần chú ý thoát nước tốt cho chậu cây ngoài trời để tránh úng khi mưa nhiều.
Nhìn chung, cả hai vị trí đều tốt nếu được lựa chọn và chăm sóc phù hợp. Quan trọng là cây phát tài luôn xanh tốt, khỏe mạnh, đó mới là biểu tượng tốt lành cho sự phát triển và tài lộc.
Hướng Dẫn Trồng Cây Phát Tài Chi Tiết Từ A-Z
Trồng cây phát tài không quá khó, đặc biệt là phương pháp giâm cành (cắm khúc) rất phổ biến và tỷ lệ thành công cao. Dưới đây là các bước hướng dẫn chi tiết:
1. Chọn Giống Cây Phát Tài
- Mua cây con/khúc cây: Bạn có thể mua cây phát tài con hoặc các khúc thân cây đã được cắt sẵn tại các cửa hàng cây cảnh. Chọn những khúc cây/thân cây trông khỏe mạnh, không bị dập nát, sâu bệnh. Các mắt ngủ trên thân cây nên còn nguyên vẹn.
- Lấy cành/khúc từ cây mẹ: Nếu đã có cây mẹ, bạn có thể cắt các cành hoặc khúc thân từ cây khỏe mạnh, không có dấu hiệu bệnh tật. Dùng dao hoặc kéo sắc, sạch để cắt. Vết cắt nên phẳng và gọn.
2. Phương Pháp Nhân Giống
Có hai phương pháp phổ biến để nhân giống cây phát tài:
- Giâm cành/khúc trong nước (Thủy sinh):
- Chọn cành hoặc khúc thân có ít nhất 2-3 mắt ngủ.
- Ngâm phần gốc vào nước sạch. Mực nước vừa đủ ngập phần gốc có mắt ngủ.
- Đặt bình/chậu cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp.
- Thay nước đều đặn 3-5 ngày/lần để giữ nước sạch, tránh thối gốc.
- Sau khoảng 2-4 tuần, rễ sẽ bắt đầu mọc ra từ các mắt ngủ dưới nước.
- Lá non cũng sẽ mọc ra từ các mắt ngủ phía trên.
- Khi rễ đã dài khoảng 3-5cm, bạn có thể tiếp tục trồng thủy sinh hoặc chuyển sang trồng đất.
- Giâm cành/khúc trong đất:
- Chọn cành hoặc khúc thân tương tự.
- Chuẩn bị hỗn hợp đất trồng tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Có thể dùng hỗn hợp đất thịt nhẹ trộn với xơ dừa, trấu hun, phân trùn quế hoặc phân compost.
- Cắm phần gốc của cành/khúc vào đất sâu khoảng 3-5cm. Nén nhẹ đất xung quanh gốc.
- Tưới nước nhẹ nhàng để làm ẩm đất.
- Đặt chậu cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp, thoáng mát.
- Giữ ẩm nhẹ cho đất, tránh tưới quá nhiều gây úng thối.
- Sau khoảng 3-5 tuần, cây sẽ bắt đầu ra rễ và nảy mầm lá mới.
3. Trồng Cây Vào Chậu/Đất
- Chọn chậu: Chọn chậu có kích thước phù hợp với cây, có lỗ thoát nước ở đáy. Chất liệu chậu (sứ, nhựa, xi măng) tùy sở thích nhưng quan trọng là thoát nước tốt.
- Chuẩn bị đất: Sử dụng hỗn hợp đất trồng đã chuẩn bị ở trên hoặc mua đất trồng cây cảnh đóng bao sẵn. Đảm bảo đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng.
- Trồng cây:
- Đặt một lớp sỏi hoặc mảnh gốm vỡ dưới đáy chậu để tăng khả năng thoát nước.
- Cho một lớp đất vào chậu.
- Đặt cây phát tài vào giữa chậu, điều chỉnh độ sâu sao cho gốc cây hoặc phần rễ (nếu trồng từ cây đã ra rễ) được lấp đầy đất nhưng không quá sâu.
- Thêm đất xung quanh gốc, nén nhẹ nhàng.
- Tưới nước nhẹ sau khi trồng để đất ẩm đều.
- Đặt chậu cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp trong khoảng 1-2 tuần đầu để cây làm quen với môi trường mới trước khi di chuyển đến vị trí cuối cùng.
Chăm Sóc Cây Phát Tài Để Luôn Xanh Tốt
Chăm sóc cây phát tài tương đối đơn giản nếu bạn nắm vững các nguyên tắc cơ bản:
Ánh Sáng
Cây phát tài thích ánh sáng gián tiếp. Ánh nắng trực tiếp, đặc biệt là nắng gắt buổi trưa, có thể làm cháy lá, khiến lá bị khô và chuyển sang màu vàng hoặc nâu. Đặt cây gần cửa sổ có rèm che hoặc nơi có ánh sáng khuếch tán là lý tưởng nhất. Cây vẫn có thể sống trong điều kiện thiếu sáng hơn nhưng lá có thể không xanh mướt và tốc độ sinh trưởng chậm lại.
Nước
Nước là yếu tố quan trọng nhất trong việc chăm sóc cây phát tài và cũng là nguyên nhân phổ biến nhất gây chết cây (thường là do tưới quá nhiều).
- Tần suất: Tưới nước khi lớp đất mặt đã khô hoàn toàn hoặc khi thấy lá có dấu hiệu hơi rũ xuống. Có thể kiểm tra độ ẩm đất bằng cách cắm ngón tay vào đất sâu khoảng 3-5cm. Nếu thấy khô thì tưới.
- Cách tưới: Tưới thật đẫm cho nước chảy ra ngoài qua lỗ thoát nước dưới đáy chậu. Điều này đảm bảo toàn bộ bộ rễ được cung cấp đủ nước và giúp rửa trôi các muối khoáng tích tụ trong đất.
- Lượng nước: Tùy thuộc vào kích thước chậu, loại đất, nhiệt độ và độ ẩm môi trường. Vào mùa hè nóng ẩm, cây có thể cần tưới nhiều hơn so với mùa đông.
- Trồng thủy sinh: Đối với cây trồng thủy sinh, chỉ cần đổ nước ngập rễ. Thay nước định kỳ (1-2 tuần/lần) và rửa sạch bình/chậu để tránh rong rêu.
Đất Trồng
Đất trồng cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng và đặc biệt là thoát nước tốt. Hỗn hợp đất lý tưởng có thể gồm:
- Đất thịt nhẹ: 50%
- Xơ dừa/trấu hun: 30%
- Phân hữu cơ (phân trùn quế, phân bò hoai mục): 20%
Hoặc sử dụng đất trồng cây cảnh trộn sẵn bán trên thị trường. Quan trọng là không để đất bị nén chặt, dễ gây úng rễ.
Bón Phân
Cây phát tài không yêu cầu bón phân quá thường xuyên.
- Loại phân: Sử dụng phân NPK cân đối hoặc phân chuyên dùng cho cây cảnh lá. Có thể bổ sung thêm phân hữu cơ hoai mục vào đất mỗi năm một lần.
- Tần suất: Bón phân khoảng 1-2 tháng/lần vào mùa sinh trưởng mạnh (mùa xuân, hè). Giảm hoặc ngừng bón vào mùa đông khi cây phát triển chậm lại.
- Cách bón: Hòa tan phân theo đúng liều lượng hướng dẫn trên bao bì (thường là pha loãng hơn một chút so với liều lượng cho cây ngoài trời) rồi tưới vào gốc cây sau khi đã tưới nước ẩm đất trước đó.
Cắt Tỉa
Cắt tỉa giúp cây phát tài giữ dáng đẹp và kích thích cây đẻ nhánh, sum sê hơn.
- Cắt bỏ lá vàng, lá úa, lá bị sâu bệnh.
- Cắt tỉa những cành/thân mọc quá dài hoặc không đúng dáng mong muốn. Bạn có thể sử dụng các khúc cắt này để nhân giống cây mới.
Sâu Bệnh
Cây phát tài khá ít bị sâu bệnh nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, thỉnh thoảng có thể gặp:
- Nhện đỏ: Gây ra các đốm vàng li ti trên lá, mặt dưới lá có mạng nhện rất nhỏ.
- Rệp sáp: Các đốm trắng, trông như bông gòn, thường bám ở kẽ lá, thân cây.
- Thối rễ: Do tưới quá nhiều nước, đất không thoát nước, khiến rễ bị úng và thối, thân cây mềm nhũn.
- Cách xử lý:
- Với nhện đỏ, rệp sáp: Lau sạch bằng khăn ẩm hoặc dùng cồn pha loãng lau trực tiếp lên vết bệnh. Nếu nặng có thể dùng thuốc bảo vệ thực vật sinh học hoặc hóa học theo hướng dẫn.
- Với thối rễ: Cần ngừng tưới nước ngay lập tức. Nếu cây còn cứu được, nhấc cây ra khỏi chậu, cắt bỏ phần rễ thối và trồng lại vào đất mới khô thoáng hơn. Đảm bảo chậu có lỗ thoát nước tốt.
Huong dan cach tuoi nuoc dung cach cho cay phat tai trong chau
Giá Của Cây Phát Tài Trên Thị Trường Hiện Nay
Giá của cây phát tài rất đa dạng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Loại cây: Thiết Mộc Lan thường có giá khác Phát Tài Búp Sen, Phát Tài Núi…
- Kích thước và tuổi đời: Cây nhỏ, mới giâm cành sẽ có giá rẻ hơn nhiều so với những cây lớn, có dáng đẹp, lâu năm.
- Dáng cây: Cây có dáng độc đáo, uốn lượn hoặc được ghép thành tháp, bonsai sẽ có giá trị cao hơn cây dáng thẳng thông thường.
- Chậu trồng: Chậu đẹp, chất liệu tốt cũng làm tăng giá trị của cây.
- Nơi bán: Giá có thể khác nhau giữa các vườn ươm lớn, cửa hàng cây cảnh trong thành phố hay chợ cây cảnh.
Tham khảo mức giá phổ biến (có thể thay đổi tùy thời điểm và địa điểm):
- Cây Phát Tài Búp Sen (Lucky Bamboo): Các khúc nhỏ trồng thủy sinh giá vài chục nghìn đồng/khúc. Các tháp ghép từ nhiều khúc có giá từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng tùy kích thước và số tầng.
- Cây Thiết Mộc Lan: Cây nhỏ trong chậu đường kính 15-20cm giá vài trăm nghìn đồng. Cây lớn hơn, trồng trong chậu to hoặc các khúc thân gỗ lâu năm có thể có giá từ vài triệu đến vài chục triệu đồng, thậm chí cao hơn đối với cây có dáng độc, kích thước “khủng”.
- Cây Phát Tài Núi: Thường có giá trị cao, đặc biệt là những cây bonsai hoặc cây có gốc lớn, dáng cổ thụ. Giá có thể từ vài triệu đến hàng chục, hàng trăm triệu đồng.
Để mua được cây phát tài với giá hợp lý và chất lượng tốt, bạn nên tìm đến các vườn ươm uy tín hoặc cửa hàng cây cảnh chuyên nghiệp.
Tác Hại Khi Trồng Cây Phát Tài Có Hay Không?
Nhìn chung, cây phát tài là loại cây cảnh an toàn và mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý một vài điểm nhỏ liên quan đến tác hại tiềm ẩn:
- Đối với vật nuôi: Lá và thân cây phát tài (đặc biệt là Dracaena fragrans) có chứa saponin, một chất có thể gây kích ứng nhẹ đường tiêu hóa nếu vật nuôi (chó, mèo) ăn phải. Các triệu chứng có thể bao gồm nôn mửa, chảy dãi nhiều, đôi khi là tiêu chảy. Mức độ độc tính thường nhẹ và ít gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng bạn vẫn nên đặt cây ở nơi xa tầm với của vật nuôi hoặc theo dõi chúng khi ở gần cây.
- Đối với con người: Cây phát tài không gây độc cho con người khi tiếp xúc thông thường. Việc nuốt phải một lượng lớn lá cây có thể gây khó chịu đường tiêu hóa tương tự như ở vật nuôi, nhưng rất hiếm khi xảy ra.
- Dị ứng: Một số người có cơ địa nhạy cảm có thể bị dị ứng nhẹ khi tiếp xúc trực tiếp với nhựa cây hoặc phấn hoa (nếu cây nở hoa), nhưng trường hợp này không phổ biến.
Ngoại trừ lưu ý về vật nuôi, cây phát tài là lựa chọn an toàn cho không gian sống của bạn.
Su da dang ve hinh dang cua cac loai cay phat tai
Kết Luận
Cây phát tài thực sự là một lựa chọn tuyệt vời cho những ai yêu cây cảnh và tin vào ý nghĩa phong thủy tốt đẹp. Với vẻ ngoài xanh mát, sức sống bền bỉ và niềm tin về tài lộc, may mắn mà nó mang lại, không khó hiểu vì sao cây phát tài lại được ưa chuộng đến vậy.
Bằng việc tìm hiểu kỹ về các loại cây phát tài, lựa chọn vị trí trồng phù hợp (trong nhà hay trước nhà), và áp dụng đúng kỹ thuật trồng, chăm sóc được hướng dẫn chi tiết trong bài viết này, bạn hoàn toàn có thể sở hữu một chậu cây phát tài không chỉ đẹp mà còn luôn xanh tốt, góp phần mang lại nguồn năng lượng tích cực và thịnh vượng cho cuộc sống.
Hãy bắt tay vào trồng và chăm sóc cây phát tài ngay hôm nay để cảm nhận sự khác biệt nhé! Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về kỹ thuật trồng hoặc chăm sóc cây phát tài, đừng ngần ngại tìm hiểu thêm hoặc tham khảo ý kiến từ những người có kinh nghiệm.
Các Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
Q: Cây phát tài có cần nhiều nắng không?
A: Cây phát tài thích ánh sáng gián tiếp, tránh ánh nắng trực tiếp gay gắt có thể làm cháy lá.
Q: Lá cây phát tài bị vàng là do đâu?
A: Lá vàng có thể do nhiều nguyên nhân, phổ biến nhất là do tưới quá nhiều nước (úng rễ) hoặc thiếu ánh sáng.
Q: Trồng cây phát tài bằng cành có dễ không?
A: Có, giâm cành (cắm khúc) là phương pháp nhân giống cây phát tài rất phổ biến và có tỷ lệ thành công cao nếu làm đúng kỹ thuật.