Cây Kim Vàng: Ý Nghĩa Phong Thủy, Cách Trồng & Chăm Sóc Chi Tiết

Cây cảnh không chỉ làm đẹp không gian sống mà còn mang nhiều ý nghĩa về mặt tinh thần, đặc biệt là trong phong thủy. Trong số đó, Cây Kim Vàng là một cái tên khá quen thuộc với nhiều người, được ưa chuộng bởi vẻ ngoài độc đáo và những lời đồn đại về khả năng mang lại may mắn, tài lộc. Tuy nhiên, việc trồng và chăm sóc cây kim vàng sao cho đúng kỹ thuật, đảm bảo cây phát triển khỏe mạnh và phát huy hết giá trị của nó thì không phải ai cũng nắm rõ. Bài viết này sẽ cung cấp cho bà con, những người yêu cây cảnh hoặc đang có ý định tìm hiểu về loại cây này những thông tin chi tiết nhất, từ ý nghĩa phong thủy, cách trồng, chăm sóc cho đến những vấn đề liên quan khác.

Phong Thủy Khi Trồng Cây Kim Vàng

Trong quan niệm phong thủy, cây kim vàng được xem là biểu tượng của sự giàu sang, phú quý và tài lộc. Cái tên “kim vàng” đã gợi lên sự liên tưởng đến vàng bạc, của cải. Người ta tin rằng việc trồng cây kim vàng trong nhà hoặc nơi làm việc sẽ giúp thu hút năng lượng tích cực, mang lại may mắn trong công việc và cuộc sống.

Cây kim vàng thường có lá màu xanh mướt, thân cây vững chãi, tượng trưng cho sự phát triển bền vững và thịnh vượng. Đôi khi, cây còn ra hoa nhỏ màu vàng, càng tăng thêm ý nghĩa về “vàng” và tài lộc. Cây cũng được cho là có khả năng xua đuổi tà khí, bảo vệ gia chủ khỏi những điều không may mắn.

Tuy nhiên, để cây kim vàng phát huy tối đa ý nghĩa phong thủy, việc đặt cây ở vị trí phù hợp là rất quan trọng. Các vị trí thường được ưu tiên là phòng khách, bàn làm việc, quầy thu ngân hoặc hướng Đông Nam (hướng tài lộc theo phong thủy Bát Trạch). Tránh đặt cây ở những nơi ẩm thấp, tối tăm hoặc những vị trí xung khắc với mệnh của gia chủ. Sức sống của cây cũng phản ánh năng lượng phong thủy; một cây kim vàng xanh tốt, khỏe mạnh sẽ mang lại nguồn năng lượng dồi dào hơn là một cây èo uột, sâu bệnh. Do đó, việc chăm sóc cây đúng cách không chỉ là kỹ thuật làm vườn mà còn là cách để duy trì và tăng cường vận khí tốt.

Cây Kim Vàng Có Mấy Loại?

Thực tế, thuật ngữ “cây kim vàng” có thể được sử dụng để chỉ một số loại cây khác nhau, tùy thuộc vào vùng miền hoặc cách gọi dân gian. Điều này đôi khi gây nhầm lẫn cho người trồng. Tuy nhiên, phổ biến nhất, “cây kim vàng” thường dùng để chỉ các loại cây có lá hoặc thân màu vàng hoặc có liên quan đến sự giàu có trong tên gọi hoặc hình dáng.

Một số loại cây có thể được gọi là cây kim vàng hoặc có đặc điểm tương tự:

Cây Phát Lộc (Tre Phát Lộc): Đây là loại phổ biến nhất được nhiều người nhầm lẫn hoặc gọi là “kim vàng” do ý nghĩa phong thủy mang lại tài lộc và thân cây có màu xanh non hoặc hơi vàng. Cây này thường được bó thành các tháp, trụ hoặc trồng trong nước.
Cây Kim Ngân: Mặc dù tên là “kim ngân”, nhưng cây này cũng mang ý nghĩa tiền bạc, giàu có (“ngân” là bạc). Cây kim ngân thường có thân xoắn lại với nhau, tượng trưng cho sự gắn kết, vững chắc của tiền bạc. Lá cây xanh mướt.
Các loại cây có lá màu vàng: Một số loại cây cảnh có lá màu vàng hoặc viền vàng như Vạn Niên Thanh Vàng (Dieffenbachia), một số giống Cau Tiểu Trâm lá vàng, hoặc các loại cây họ Ráy (Araceae) có đột biến màu lá. Những loại này cũng có thể được gọi là “kim vàng” dựa trên màu sắc lá.
Cây Hoàng Kim (Golden Pothos): Đây là một loại trầu bà có lá màu xanh xen lẫn vàng rất phổ biến. Tên gọi “Hoàng Kim” cũng mang ý nghĩa vàng, giàu có.

Quan trọng là khi tìm hiểu hoặc mua cây kim vàng, bà con nên xác định rõ loại cây cụ thể mà mình đang quan tâm dựa trên hình dáng, đặc điểm sinh học và tên gọi khoa học (nếu có thể) để đảm bảo nhận được thông tin chính xác về cách trồng và chăm sóc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào loại cây phổ biến nhất được gọi là cây kim vàng với ý nghĩa phong thủy mạnh mẽ, thường là các loại cây thân gỗ nhỏ hoặc cây bụi có lá xanh mướt, đôi khi ra hoa vàng nhỏ, mang ý nghĩa tài lộc.

Tác Hại Khi Trồng Cây Kim Vàng Có Hay Không?

Nhiều người quan tâm liệu cây kim vàng có mang lại tác hại nào không, đặc biệt là khi trồng trong nhà. Nhìn chung, các loại cây thường được gọi là “cây kim vàng” trong phong thủy như cây Phát Lộc, cây Kim Ngân hay các loại cây lá vàng thường là những loại cây cảnh an toàn, không gây độc hại đáng kể cho con người và vật nuôi nếu không ăn phải.

Tuy nhiên, một số loại cây cảnh có lá màu vàng hoặc tên gọi tương tự có thể chứa độc tố nhẹ trong nhựa cây, ví dụ như một số loại thuộc họ Ráy (Araceae). Nhựa của các loại cây này có thể gây kích ứng da nhẹ hoặc ngứa rát nếu tiếp xúc. Nếu nuốt phải, có thể gây khó chịu ở miệng, họng hoặc hệ tiêu hóa.

Để đảm bảo an toàn, bà con nên:

Tìm hiểu kỹ về loại cây cụ thể mà mình trồng, tốt nhất là biết tên khoa học để tra cứu thông tin chính xác.
Tránh để trẻ nhỏ hoặc vật nuôi tiếp xúc hoặc ăn phải lá, thân cây.
Khi cắt tỉa cây, nên đeo găng tay để tránh nhựa cây tiếp xúc với da.
Rửa tay sạch sẽ sau khi tiếp xúc với cây.

Nếu không may tiếp xúc với nhựa cây và có triệu chứng khó chịu, nên rửa sạch vùng da bị ảnh hưởng và tìm kiếm sự tư vấn y tế nếu cần. Nhìn chung, với đa số các loại cây được gọi là cây kim vàng phổ biến trên thị trường cây cảnh phong thủy, tác hại là rất hiếm và thường chỉ xảy ra khi tiếp xúc trực tiếp hoặc nuốt phải một lượng lớn. Việc trồng và chăm sóc cây đúng cách, đặt cây ở vị trí phù hợp sẽ giúp giảm thiểu mọi rủi ro tiềm ẩn.

Giá Của Cây Kim Vàng

Giá của cây kim vàng rất đa dạng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

Loại cây cụ thể: Như đã nói, có nhiều loại cây được gọi là “kim vàng”. Giá của cây Phát Lộc, cây Kim Ngân hay một loại cây lá vàng khác sẽ khác nhau.
Kích thước và tuổi đời: Cây càng lớn, càng lâu năm, thân càng to hoặc có hình dáng đặc biệt (như cây Kim Ngân thân xoắn) thì giá càng cao.
Kiểu dáng và hình thức: Cây được tạo dáng bonsai, cây có nhiều tầng lá, cây được trồng trong chậu đẹp, hoặc cây Phát Lộc được tạo hình tháp, hình chim phượng… sẽ có giá trị cao hơn.
Nơi bán: Giá có thể khác nhau giữa các vườn ươm, cửa hàng cây cảnh nhỏ lẻ, chợ hoa, hoặc các trang thương mại điện tử.
Thời điểm mua: Vào các dịp lễ Tết, nhu cầu tăng cao, giá cây cảnh phong thủy nói chung và cây kim vàng nói riêng thường có xu hướng tăng lên.

Khoảng giá tham khảo:

Cây nhỏ (để bàn): Các chậu cây nhỏ, cây con hoặc cành Phát Lộc cắm trong nước có giá từ vài chục nghìn đến khoảng 200.000 VNĐ.
Cây trung bình: Các chậu cây có kích thước vừa phải, cao khoảng 30-60 cm, thích hợp đặt ở góc nhà, văn phòng có giá từ vài trăm nghìn đến khoảng 1-2 triệu VNĐ tùy loại và độ đẹp của cây.
Cây lớn hoặc cây dáng độc đáo: Những cây cổ thụ, cây bonsai hoặc cây Phát Lộc tháp lớn có thể có giá lên tới vài triệu, thậm chí hàng chục triệu đồng đối với những cây đặc biệt, dáng đẹp, tuổi đời cao.

Để mua được cây kim vàng với giá hợp lý và chất lượng tốt, bà con nên tham khảo giá ở nhiều nơi khác nhau, kiểm tra kỹ tình trạng sức khỏe của cây trước khi mua (lá xanh tốt, không có dấu hiệu sâu bệnh, rễ khỏe mạnh).

Trồng Cây Kim Vàng Trong Nhà Hay Trước Nhà Có Tốt Không?

Vị trí trồng cây kim vàng phụ thuộc vào loại cây cụ thể và mục đích phong thủy.

Trồng trong nhà:
- Ưu điểm: Thường được ưa chuộng để đặt ở các vị trí phong thủy quan trọng như phòng khách, bàn làm việc, quầy thu ngân nhằm thu hút tài lộc, may mắn trực tiếp vào không gian sống và làm việc. Các loại cây kim vàng phổ biến như Phát Lộc, Kim Ngân khá phù hợp trồng trong nhà vì chúng có thể chịu được điều kiện ánh sáng yếu hơn ngoài trời.
- Nhược điểm: Cần chọn loại cây có khả năng thích nghi với môi trường trong nhà (ít ánh sáng tự nhiên, độ ẩm thấp hơn). Cần chú ý tưới nước và thông gió để tránh nấm bệnh. Diện tích trồng bị hạn chế.
- Tốt không? Tốt nếu chọn đúng loại cây, đặt đúng vị trí phong thủy và chăm sóc phù hợp với điều kiện trong nhà.
Trồng trước nhà (ngoài trời):
- Ưu điểm: Cây có nhiều không gian để phát triển tự nhiên, nhận đủ ánh sáng mặt trời, gió và nước mưa (nếu có). Vị trí trước nhà cũng được xem là nơi thu hút năng lượng vào nhà. Một số loại cây lá vàng lớn có thể thích hợp trồng ở đây.
- Nhược điểm: Cây có thể bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết khắc nghiệt (nắng gắt, mưa lớn, gió mạnh). Cần chọn loại cây chịu được môi trường ngoài trời. Có thể bị sâu bệnh từ môi trường xung quanh dễ dàng hơn.
- Tốt không? Tốt nếu chọn loại cây phù hợp với khí hậu địa phương, trồng ở vị trí có ánh sáng và thoát nước tốt, và có biện pháp bảo vệ cây khỏi sâu bệnh, thời tiết xấu. Vị trí trước nhà, gần cổng ra vào cũng được xem là nơi đón khí tốt vào nhà.

Kết luận: Cả trồng trong nhà và trước nhà đều có thể tốt, tùy thuộc vào loại cây kim vàng cụ thể, mục đích trồng (chủ yếu phong thủy hay cảnh quan) và khả năng chăm sóc của người trồng. Với mục đích phong thủy tài lộc, việc trồng trong nhà (phòng khách, bàn làm việc) hoặc ngay trước hiên nhà (lối vào chính) thường được ưu tiên hơn cả. Quan trọng nhất là cây phải luôn xanh tốt và khỏe mạnh.

Hướng Dẫn Trồng Cây Kim Vàng Chi Tiết

Để cây kim vàng phát triển khỏe mạnh và mang lại ý nghĩa tốt đẹp, việc nắm vững kỹ thuật trồng là điều kiện tiên quyết. Các bước thực hiện khá đơn giản, phù hợp với cả những người mới bắt đầu làm vườn.

Chuẩn Bị Đất và Dụng Cụ

Đất trồng: Cây kim vàng, đặc biệt là các loại phổ biến như Kim Ngân hay các loại cây cảnh lá vàng khác, thường ưa loại đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Bà con có thể trộn hỗn hợp đất thịt nhẹ với trấu hun, xơ dừa, phân hữu cơ (phân bò hoai mục, phân trùn quế) theo tỷ lệ 1:1:1:1 hoặc 2:1:1:1. Nếu trồng trong chậu, thêm một ít sỏi hoặc mảnh gốm dưới đáy chậu để tăng cường thoát nước.
Chậu trồng: Chọn chậu có kích thước phù hợp với kích thước cây, có lỗ thoát nước ở đáy. Chất liệu chậu có thể là sứ, gốm, nhựa hoặc xi măng, tùy sở thích và vị trí đặt cây.
Dụng cụ: Xẻng nhỏ, bay, bình tưới, găng tay làm vườn.

Chọn Giống Cây Kim Vàng

Chọn cây giống khỏe mạnh là yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển sau này. Khi mua cây, nên chọn những cây có:

Lá xanh mướt, không bị vàng úa, héo rũ hoặc có đốm lạ.
Thân cây cứng cáp, không bị dập nát hoặc có dấu hiệu sâu bệnh.
Gốc cây vững chắc, bầu rễ không bị nát hoặc thối nhũn (nếu mua cây bầu).

Với cây Phát Lộc trồng nước, chọn cành giâm khỏe, mắt ngủ rõ ràng, màu sắc tươi sáng.

Kỹ Thuật Trồng

Đối với cây bầu (cây đã có sẵn bầu đất):

Nhẹ nhàng đặt cây vào giữa chậu đã lót sẵn một lớp đất mỏng dưới đáy.
Vun đất xung quanh bầu cây cho đầy chậu, nén nhẹ đất để cây đứng vững.
Tưới nước ngay sau khi trồng để cung cấp độ ẩm cho đất và giúp rễ cây bám vào đất mới.
Đặt cây ở nơi có ánh sáng nhẹ hoặc bóng râm trong vài ngày đầu để cây phục hồi sau quá trình di chuyển. Sau đó, dần dần di chuyển cây đến vị trí mong muốn.

Đối với giâm cành (áp dụng cho Phát Lộc):

Chọn cành giâm khỏe mạnh, cắt bỏ bớt lá ở phần gốc.
Có thể ngâm cành vào dung dịch kích thích ra rễ pha loãng trong vài giờ (không bắt buộc).
Cắm cành vào cốc nước sạch hoặc bình thủy tinh chứa nước. Mực nước vừa đủ ngập phần gốc cành có mắt ngủ. Thay nước 2-3 ngày/lần để tránh thối gốc.
Đặt bình cây ở nơi có ánh sáng nhẹ. Sau khoảng 1-2 tuần, cây sẽ bắt đầu ra rễ. Khi rễ đã dài và cứng cáp hơn (khoảng 3-5cm), có thể tiếp tục trồng trong nước hoặc chuyển sang trồng trong đất.

Đối với trồng hạt:
Phương pháp này ít phổ biến hơn đối với các loại cây cảnh gọi là kim vàng. Tuy nhiên, nếu có hạt giống, gieo hạt vào đất tơi xốp, giữ ẩm và đặt ở nơi ấm áp, có ánh sáng nhẹ.

Hướng Dẫn Chăm Sóc Cây Kim Vàng

Chăm sóc đúng cách là yếu tố then chốt để cây kim vàng luôn xanh tốt, khỏe mạnh và phát huy hết giá trị, cả về mặt thẩm mỹ lẫn phong thủy.

Tưới Nước

Lượng nước: Cây kim vàng không ưa ngập úng. Tưới vừa đủ ẩm đất, tránh để đất quá khô hoặc quá sũng nước.
Tần suất: Tần suất tưới phụ thuộc vào nhiều yếu tố: thời tiết, loại đất, kích thước chậu và vị trí đặt cây.
- Trời nắng nóng, khô hanh: Tưới 1-2 ngày/lần.
- Trời mát mẻ, độ ẩm cao: Tưới 2-4 ngày/lần.
- Cây trồng trong nhà: Thường cần tưới ít nước hơn so với trồng ngoài trời. Kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới bằng cách dùng ngón tay chọc sâu vào đất khoảng 2-3 cm. Nếu thấy đất khô, thì tưới. Nếu còn ẩm, chưa cần tưới.
Cách tưới: Tưới đều khắp mặt chậu cho nước ngấm xuống hết bầu đất. Tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới vào buổi trưa nắng gắt hoặc tối muộn. Với cây trồng nước, chỉ cần thay nước và thêm nước khi mực nước giảm xuống.

Bón Phân

Cây kim vàng cần dinh dưỡng để phát triển. Bón phân định kỳ giúp cây có đủ chất để ra lá xanh mướt và khỏe mạnh.

Loại phân: Sử dụng phân NPK hòa tan với nồng độ loãng hoặc phân bón lá chuyên dùng cho cây cảnh. Cũng có thể sử dụng phân hữu cơ như phân trùn quế, phân bò hoai mục bón bổ sung vào gốc.
Tần suất: Bón phân định kỳ 2-4 tuần/lần trong mùa sinh trưởng (thường là mùa xuân và mùa hè). Giảm hoặc ngừng bón phân vào mùa đông khi cây phát triển chậm lại.
Cách bón: Pha loãng phân NPK hoặc phân bón lá theo đúng hướng dẫn trên bao bì. Tưới dung dịch phân bón quanh gốc cây, tránh tưới trực tiếp lên lá non hoặc nụ hoa.

Phòng Trừ Sâu Bệnh

Cây kim vàng nhìn chung khá ít sâu bệnh, nhưng vẫn có thể gặp phải một số vấn đề nếu điều kiện chăm sóc không tốt.

Các loại sâu bệnh thường gặp: Nhện đỏ, rệp sáp, nấm (thối rễ, đốm lá).
Nguyên nhân: Thường do tưới nước quá nhiều gây úng rễ, đất kém thoát nước, không khí bí bách (trồng trong nhà không thông thoáng), hoặc do lây lan từ cây khác.
Cách phòng trừ:
- Kiểm tra cây thường xuyên để phát hiện sớm dấu hiệu sâu bệnh.
- Loại bỏ lá vàng, lá héo hoặc các bộ phận bị bệnh kịp thời.
- Đảm bảo cây được thông gió tốt.
- Tưới nước đúng cách, tránh đọng nước trên lá.
- Nếu phát hiện sâu bệnh, có thể dùng khăn ẩm lau sạch hoặc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học hoặc hóa học phù hợp theo hướng dẫn. Đối với rệp sáp, có thể dùng bông tăm tẩm cồn để lau trực tiếp.

Cắt Tỉa

Cắt tỉa giúp cây kim vàng có dáng đẹp hơn, loại bỏ cành già yếu, sâu bệnh và kích thích cây ra nhánh mới.

Thời điểm: Cắt tỉa vào cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân, trước khi cây bước vào chu kỳ phát triển mạnh. Có thể cắt tỉa nhẹ nhàng bất cứ lúc nào để loại bỏ lá vàng, cành khô.
Cách tỉa: Sử dụng kéo sắc, sạch để cắt các cành vượt quá tán, cành yếu, cành sâu bệnh. Với cây Phát Lộc, có thể cắt bớt ngọn để cây đẻ nhánh hoặc tạo hình.

Lợi Ích Kinh Tế Khi Trồng Cây Kim Vàng

Ngoài giá trị thẩm mỹ và phong thủy, việc trồng cây kim vàng còn có thể mang lại một số lợi ích kinh tế, đặc biệt đối với những người làm nông nghiệp hoặc kinh doanh cây cảnh.

Kinh doanh cây cảnh: Nhu cầu về cây kim vàng, đặc biệt là các loại cây phong thủy, luôn cao, nhất là vào dịp lễ Tết. Bà con có thể trồng số lượng lớn các loại cây kim vàng phổ biến (như Phát Lộc, Kim Ngân) để cung cấp cho thị trường. Kỹ thuật trồng và nhân giống các loại cây này thường không quá phức tạp, chi phí ban đầu tương đối thấp.
Nhân giống và bán cây con: Khi cây mẹ phát triển tốt, bà con có thể nhân giống bằng cách giâm cành hoặc tách bụi để có thêm cây con bán ra thị trường. Đây là cách tăng thu nhập hiệu quả.
Cung cấp nguyên liệu (tùy loại): Một số loại cây có tên gọi hoặc đặc điểm tương tự cây kim vàng trong dân gian có thể có giá trị y học hoặc được sử dụng cho mục đích khác. Tuy nhiên, cần phải xác định rõ loại cây cụ thể và công dụng của nó một cách khoa học. Tránh sử dụng bừa bãi các loại cây không rõ nguồn gốc hoặc công dụng.

Việc áp dụng đúng kỹ thuật trồng và chăm sóc sẽ giúp cây phát triển nhanh, khỏe mạnh, đạt tiêu chuẩn thẩm mỹ cao, từ đó nâng cao giá trị kinh tế khi bán ra thị trường.

Hình Ảnh Đẹp Của Cây Kim Vàng

Để bà con dễ hình dung, dưới đây là một số hình ảnh về cây kim vàng ở các dạng khác nhau:

(Các hình ảnh minh họa sẽ được đặt tại các vị trí phù hợp trong bài viết như đã chỉ định trong quy trình sáng tạo).

Kết Luận

Cây kim vàng là loại cây cảnh mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp trong phong thủy, biểu tượng cho tài lộc và sự thịnh vượng. Với vẻ ngoài xanh mướt và sức sống bền bỉ, cây còn góp phần làm đẹp không gian sống. Việc trồng và chăm sóc cây kim vàng không quá phức tạp, chỉ cần nắm vững những kỹ thuật cơ bản về đất trồng, nước tưới, ánh sáng và phòng trừ sâu bệnh.

Dù trồng trong nhà hay ngoài trời, điều quan trọng nhất là giữ cho cây luôn khỏe mạnh, bởi một cây cảnh xanh tốt mới thực sự mang lại năng lượng tích cực. Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết trong bài viết này, bà con sẽ tự tin hơn trong việc trồng và chăm sóc cây kim vàng, từ đó nhận được nhiều niềm vui và ý nghĩa tốt đẹp mà loại cây này mang lại.

Nếu bà con có bất kỳ câu hỏi nào thêm về kỹ thuật trồng hoặc chăm sóc cây kim vàng, đừng ngần ngại tìm hiểu thêm hoặc liên hệ với các chuyên gia nông nghiệp để được tư vấn chi tiết hơn. Chúc bà con thành công!

Các câu hỏi thường gặp về cây kim vàng

1. Cây kim vàng có cần nhiều ánh sáng không?
Hầu hết các loại cây thường được gọi là cây kim vàng như Kim Ngân hay Phát Lộc đều có thể sống tốt ở điều kiện ánh sáng trung bình hoặc bóng râm nhẹ, không cần ánh sáng mặt trời trực tiếp gay gắt, đặc biệt là khi trồng trong nhà.

2. Bao lâu thì nên thay đất cho cây kim vàng trồng chậu?
Nên thay đất cho cây kim vàng trồng chậu khoảng 1-2 năm một lần để bổ sung dinh dưỡng và đảm bảo đất luôn tơi xốp, thoát nước tốt. Thời điểm thay đất tốt nhất là vào mùa xuân.

3. Lá cây kim vàng bị vàng phải làm sao?
Lá cây kim vàng bị vàng có thể do nhiều nguyên nhân như tưới nước quá nhiều gây úng rễ, thiếu sáng, thiếu dinh dưỡng hoặc bị sâu bệnh. Cần kiểm tra kỹ các yếu tố này để xác định nguyên nhân và có biện pháp khắc phục phù hợp (ví dụ: điều chỉnh lượng nước tưới, di chuyển cây đến nơi có ánh sáng tốt hơn, bón phân, hoặc phun thuốc trừ sâu bệnh).

Xem thêm: